محسنات لفظی در کلام امام رضا و امام سجاد(ع)

Authors

مصطفی اسفندیاری (فقیه)

استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه علوم اسلامی رضوی حسن عبداللهی

استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه فردوسی مشهد علیرضا نادریان لایین

مدرس گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه پیام نور (دانشجوی دکتری دانشگاه فردوسی مشهد)

abstract

کلام امامان معصوم(ع) در کنار معانی والای انسانی که نشان از روحیه متعالی و اندیشه اسلامی ایشان دارد، مملو از واژگان و ترکیب های زیبا و تأمّل برانگیزند که روح آدمی را جلا می دهند. بیان ظرافت های بلاغی در کلام این بزرگان، امری ضروری است. از این روی شرح و بسط این موضوع از تکالیف مهم دانسته شده و در نوشتار حاضر به موازنه محسنات لفظی در کلام امام رضا و امام سجاد(ع) همت گماشته شده است تا توانایی این بزرگواران برای مخاطب آشکار شود. آن بزرگواران سخنان و نصایح گهربار خویش و مبادی اسلام و ارزش های اخلاقی را در قالب سخنانی مملو از تصاویر بدیعی بیان کرده وصنعت های لفظی مختلفی چون جناس، سجع و.. را به کار گرفته اند تا بر عمق معنی و تأثیرگذاری کلام خویش بیافزایند و تأثیر و زیبایی آن را دو چندان کنند، بی آنکه از عمق معانی دینی ذره ای بکاهند. در این مقاله که با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای نگارش یافته، سعی بر آن است به موازنه نمونه هایی از محسنات لفظی سخنان این دو امام(ع) که در کنار معانی والا و ترکیب های بی نظیر در پوشش صنایع بدیعی جای گرفته اند و از طبع دلکش ایشان برآمده است، پرداخته شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

حیای پسندیده و ناپسند در کلام امام رضا(ع)

آیا حیاء همیشه خوب است یا بد؟ حیاء در کجا خوب است و باید باحیاء بود و در کجا بد است و باید بی‌حیاء شد؟ برخی تصور می‌کنند حیاء همه جا زیبا، خوب و لازم است و هیچ جا نباید بی‌حیاء بود! این تصور غلط در بین برخی از متدینان مطرح است. در این نوشتار، جایگاه حیاء و بی‌حیایی و مفهوم و مصادیق آن بر اساس معارف رضوی (ع) تبیین می‌شود. مسئلۀ بنیادین در این بررسی، استنباط پاسخ  همین پرسش از احاد...

full text

شاخصهای سلامت معنوی در کلام امام رضا (علیه السلام)

هدف: سلامت معنوی که اخیرا به عنوان بعد چهارم سلامت در ارائه خدمات بهداشتی ـ درمانی مورد توجه قرار گرفته است. سلامت معنوی براساس زمینه های فرهنگی و مذهبی هر جامعه ای تبیین می شود. تببین این موضوع براساس متون اسلامی نیز امری لازم است. این مطالعه شاخصهای سلامت معنوی را براساس سخنان امام رضا (ع) مورد بررسی قرار داده است. روش بررسی: این تحقیق با تابعیت از روش اسنادی انجام شده است. به همین دلیل در ای...

full text

امام و امامت در گفتمان امام رضا (علیه السلام)

این مقاله در صدد آن است که دیدگاه‎های کلان  نظری و فرانظری مطرح شده در خطبه امام رضا (علیه‌السلام) در حوزه  امام و امامت را با روش تحلیل گفتمان به شیوه «پدام» مطالعه و بررسی کند. کشف دال‎های اساسی مرتبط با بحث امامت، حاکمیت و حکومت‎داری در این خطبه، بیانگر دیدگاه‎های نظری و فرانظری آن امام معصوم (علیهم‌السلام) بر اساس اصول اسلامی و قرآنی است. گفتمان امام و امامت از منظر امام رضا (عل...

full text

جایگاه و مبانی آزاد اندیشی در کلام امام رضا(ع)

یکی از مباحث مهم اخلاق نظری-کاربردی که ایده¬های امروز جامعه مسلمانان را به چالش فراخوانده، مسئله آزادی و آزاد اندیشی است. هرچند این مسئله از دیرباز به شیوه¬های مختلف مورد توجّه بوده، امّا با پیدایش انقلاب صنعتی و پیشرفت نبوغ بشری به شیوه جدیدتری مورد پالایش قرار گرفته و با جلب افکار فرق و مکاتب مختلف، سبب طرح تئوری¬های گوناگون به جهت ارائه الگوی کاملی برای آزاداندیشی گردیده است. از این¬رو نگارنده...

استنادها و شواهد قرآنی در کلام امام رضا (علیه السلام)

امام رضا (علیه السلام) در میان اهل¬بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) بین شیعیان به ویژه ایرانیان جایگاه خاصی دارد و عالم آل محمد (صلی الله علیه و آله) نام گرفته است. حرکت¬های فرهنگی و علمی آن حضرت (علیه السلام) در جهت گسترش مکتب اهل¬بیت (علیهم السلام) بر کسی پوشیده نیست و هرچه که پیرامون شخصیت آن حضرت (علیه السلام) فعالیت علمی و پژوهشی انجام گیرد ارزشمند است. گنجینه باقیمانده از آن حضرت (علیه الس...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فرهنگ رضوی

جلد ۳، شماره ۹، صفحات ۱۲۵-۱۵۲

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023